1 Koningen 18:26

En zij namen den var dien hij hun gegeven had, en bereidden hem en riepen den naam van Baäl aan, van den morgen tot op den middag, zeggende: O Baäl, antwoord ons! Maar er was geen stem en geen antwoorder. En zij sprongen tegen het altaar dat men gemaakt had.

 

We kennen allemaal het begrip ‘religie’. Het wordt gebruikt voor het geloof in hogere machten. De mens is een religieus wezen die zoekt naar antwoorden op de vraag naar oorsprong, bestemming, dood en lijden. De Bijbel en de daarop gegronde Dordtse Leerregels zeggen dat de mens een ingeschapen Godskennis heeft. De Romeinse politicus en redenaar Cicero geeft een andere betekenis aan het woord ‘religie’. Hij zegt dat het van het Latijnse woord ‘relegere’ komt, dat zoiets betekent als ‘overdoen, herhalen’. En dat is zeker ook een kant van religie. Dat zien we ook in de tijd van Elia en Paulus.

 

Omdat het volk geen antwoord gaf aan Elia op de vraag wie er God is in Israël, stelde hij voor dat de Heere zelf zou beslissen Wie dat is. Als het volk de keus niet wil maken, laat God Zelf dan spreken. Eigenlijk was dat overbodig natuurlijk. Had de Heere het al niet duidelijk gemaakt toen Hij Elia dat oordeel liet afkondigen, dat er geen dauw en geen regen zou zijn? En toen bleef het drie-en-een-half jaar droog in Israël! Was dat niet het overtuigend bewijs dat de Jehova God is?

En al die gebeden die in die tijd tot baäl zijn opgezonden zijn vruchteloos geweest en ze werden niet beantwoord. En is daaruit niet al voldoende duidelijk geworden dat baäl geen god is?

Voor iemand met oren en ogen is het toch eigenlijk al wel duidelijk wie er God is in Israël?

Ja, maar dat is nu juist het probleem. Ze willen niet zien. Ziende zijn ze blind en horende zijn ze doof. Daarom zal God het dan Zelf duidelijk gaan maken. En op last van de Heere daagt Elia de baäldienst uit. Hij doet dit niet op eigen houtje, maar in opdracht van de Heere.

En dan staat Elia in zijn eentje tegenover die 450 baälprofeten. Maar getallen zeggen ook niet alles. En wat de massa vindt, zegt ook niet alles. Het gelijk is aan de kant van God. Laat Elia dan maar alleen staan tegenover de velen. Maar hij had God aan zijn kant.

Elia heeft een voorstel gedaan en het volk ging akkoord. En toen werden de voorbereidingen getroffen. En de baälprofeten zijn dan het eerst aan de beurt. En ze doen wat hij zegt. Alle dingen worden gereed gemaakt. En dan beginnen ze te roepen. Alle 450 profeten van baäl.

Steeds weer diezelfde roep: o baäl antwoord ons, o baäl antwoord ons!

Zodat ze allemaal in een soort trance komen. Want dat was het gevolg van dat roepen.

Achter elkaar onafgebroken reciteren van dat gebed.

En volgens Cicero komt daar dus het woord religie vandaan. Overdoen, herhalen volgens voorschriften. Relegere, herhalen en herhalen.

Zo lees je het ook in Handelingen 19, toen in Efeze de heidenen twee uren lang achter elkaar riepen: ‘Groot is de Diana der Efeziërs! Groot is de Diana der Efeziërs! Groot is de Diana der Efeziërs!’ Zo brachten ze zichzelf in trance. Door voortdurend dezelfde woorden te roepen.

Zo gebeurt dat vandaag de dag ook in voetbalstadions. Je hoort daar duizenden mensen in spreekkoren de namen van de voetballers scanderen en de clubliederen zingen. Dat is precies dezelfde sfeer. En met het nodige bier op worden ze begeesterd en beneveld.

Net zoals dat gebeurt op dancefestivals. Waar de snelle beat in oneindige herhalingen wordt uitgegoten over de mensenmassa, waarvan velen onder invloed zijn van de ecstacypillen en high zijn van de partydrugs.  

En iets dergelijks zie je ook op de Karmel. Steeds weer diezelfde roep: ‘O baäl antwoord ons, o baäl antwoord ons! O baäl antwoord ons! O baäl antwoord ons!’  Drie uren lang!

Maar dat soort religie brengt ons geen nut. Het geroep van de baälprofeten werd op den duur hysterisch. Want ze riepen niet alleen maar ze sprongen tegen het altaar en ze maakten allerlei bewegingen om op die manier de aandacht van baäl te trekken. En dan lezen we: ‘Maar er was geen stem en geen antwoorder.’

Want de belijdenis van Augustinus is nog steeds waar: ‘Groot zijt Gij, Heere en zeer te prijzen(...) Gij hebt ons gemaakt naar U. En rusteloos blijft ons hart, tot het zijn rust vindt in vindt in U.’

Dat is de ware religie.

Ds. M.A. Kempeneers
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.